Kancelaria świadczy pomoc prawną osobom podejrzanym i oskarżonym o popełnienie przestępstw przeciwko czci i nietykalności cielesnej. W zakres działania Kancelarii wchodzi również reprezentowanie przed sądami osób pokrzywdzonych tymi przestępstwami.
Przestępstwa przeciwko czci i nietykalności cielesnej (rozdział XXVII) należą do najlżejszej kategorii przestępstw Kodeksu karnego. Niewielkie jest również w przypadku tych przestępstw zagrożenie karami, z których podstawowymi są: kara grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności do roku. Najczęściej orzekaną w tych sprawach karą jest kara grzywny. Częściej niż w innych kategoriach przestępstw, zdarzają się w tych sprawach wyroki uniewinniające lub warunkowo umarzające postępowanie. Nie oznacza to jednak, że przestępstwa z tej kategorii uznać można za błahe lub mało ważne z punktu widzenia prawa karnego. Przestępstwa te godzą przecież w istotny obszar funkcjonowania każdego człowieka, jakim są dobra osobiste, a w szczególności prawo do nienaruszania godności osobistej, poszanowania czci, dobrego imienia i nietykalności cielesnej. Pomimo tego, że skuteczna ochrona tych dóbr możliwa jest również na gruncie prawa cywilnego, ustawodawca uznał, że w niektórych wypadkach zasługują one także na ochronę prawnokarną. Większość przestępstw przeciwko czci i nietykalności ścigana jest na podstawie oskarżenia prywatnego. Oznacza to, że decyzja o ściganiu sprawcy i uruchomieniu przeciwko niemu postępowania karnego, należy do samych pokrzywdzonych. Osoba pokrzywdzona wszczyna postępowanie wnosząc do sądu prywatny akt oskarżenia, a następnie występuje w sprawie w charakterze strony (osobiście lub korzystając z pełnomocnika będącego adwokatem lub radcą prawnym). Drugą stroną postępowania jest oskarżony, któremu przysługuje prawo do obrony i korzystania z pomocy obrońcy. Jeśli wymaga tego interes społeczny, postępowanie karne w tego rodzaju sprawach wszczyna także prokurator, który może również przystąpić do toczącego się już postępowania prywatnoskargowego.
Katalog przestępstw przeciwko czci i nietykalności cielesnej otwiera przestępstwo zniesławienia (art. 212 § 1 k.k.), którego surowiej zagrożoną postacią jest dopuszczenie się pomówienia za pomocą środków masowego komunikowania (np. internetu, telewizji, radia, prasy) – art. 212 § 2 k.k. Pokrzywdzonym przestępstwem zniesławienia może być nie tylko osoba fizyczna, ale także osoba prawna, np. spółka prawa handlowego. Pomówienie związane z utratą zaufania lub dobrego imienia spółki może narażać ją na ujemne konsekwencje w obszarze prowadzonej działalności gospodarczej. W art. 213 k.k. wymienione zostały okoliczności uchylające bezprawność działania osoby dopuszczającej się zniesławienia. Do okoliczności tych należy np. prawdziwość zarzutu uczynionego niepublicznie. W art. 216 k.k. opisane zostało przestępstwo znieważenia. W odróżnieniu od przestępstwa zniesławienia, pokrzywdzona znieważeniem może być jedynie osoba fizyczna. Kolejnym przestępstwem ściganym z oskarżenia prywatnego jest przestępstwo naruszenia nietykalności cielesnej, ujęte w art. 217 k.k. Do katalogu przestępstw z rozdziału XXVII k.k. zostało również wprowadzone przestępstwo naruszenia nietykalności w związku z podejmowaniem przez pokrzywdzonego interwencji na rzecz ochrony bezpieczeństwa ludzi lub ochrony bezpieczeństwa lub porządku publicznego. Przestępstwo to jako jedyne z kategorii przestępstw przeciwko czci i nietykalności cielesnej, ścigane jest z oskarżenia publicznego, zaś górna granica zagrożenia karą pozbawienia wolności wynosi 2 lata.
Dokładne i aktualne opisy znamion przywołanych wyżej przestępstw oraz zagrożenia karami, zawarte są w odpowiednich przepisach Kodeksu karnego.
Czytaj więcej:
adwokat Marek Dulniak
Warszawa, 22 listopada 2018 r.