Przestępstwa seksualne

Kancelaria świadczy pomoc prawną osobom podejrzanym i oskarżonym o popełnienie przestępstw seksualnych. Przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, ujęte w rozdziale XXV Kodeksu karnego, dotyczą karalnych zachowań, które zawierają wysoki stopień społecznej szkodliwości. Konsekwencją są wysokie zagrożenia karą za większość przestępstw mieszczących się w tej kategorii. Do najczęściej występujących w praktyce wymiaru sprawiedliwości przestępstw seksualnych należą przestępstwa gwałtu (art. 197 k.k.), nakłaniania i czerpania korzyści z prostytucji (art. 204 k.k.) oraz przestępstwa związane z produkcją, rozpowszechnianiem i posiadaniem określonych treści pornograficznych (art. 202 k.k.). Dokładne opisy znamion przywołanych przestępstw oraz zagrożenia karami, znajdują się w wymienionych wyżej przepisach Kodeksu karnego.

Podstawowym przedmiotem ochrony przepisów przewidujących karalność za przestępstwa seksualne jest wolność wyboru w sferze własnego życia seksualnego, bez przymusu i karalnej ingerencji ze strony innych osób. Pamiętać przy tym należy, że dla uznania określonego zachowania seksualnego za przestępstwo, nie jest konieczne użycie siły fizycznej przez sprawcę, jak również opór ofiary nie musi się wyrażać jej fizyczną obroną. W orzecznictwie sądowym przyjmuje się, że „Czyn z art. 197 k.k. stanowi zamach na wolność seksualną ofiary oraz nie musi łączyć się z powstaniem na ciele w wypadku zgwałcenia obrażeń i o ile uzewnętrzniony jest brak zgody pokrzywdzonej, racjonalnie do proporcji sił, to mamy do czynienia z realizacją znamion tego przestępstwa. (…) opór ofiary nie musi polegać na fizycznym przeciwstawieniu się użytym przez sprawcę środkom zmuszania i w zależności od sytuacji jego dostrzegane dla sprawcy uzewnętrznienie może sprowadzać się do innych form np. płaczu, ustnych wypowiedzi, szarpania czy prób wzywania pomocy” (wyr. SA w Katowicach, sygn. II AKa 72/09). Dla poszczególnych przestępstw seksualnych można wyróżnić dodatkowe dobra chronione przepisami karnymi. W przypadku przestępstw seksualnych skierowanych przeciwko osobom małoletnim, pod ochroną pozostaje prawidłowy rozwój emocjonalny i fizyczny tych osób. Jako wspólną dla przestępstw seksualnych uznaje się również ochronę takich dóbr, jak prawo do życia bez strachu, wstydu i zgorszenia (np. w przypadku przestępstw związanych z nielegalną pornografią, które godzą w sferę obyczajności człowieka).

Na przestrzeni ostatnich lat, przepisy przewidujące odpowiedzialność karną za przestępstwa seksualne uległy zaostrzeniu. Odnosi się to nie tylko wysokości kar za niektóre czyny, ale również zakresu zachowań uznawanych za bezprawne. Podniesienie progu wieku osób uznawanych za małoletnie oraz rozszerzenie karalności o zachowania polegające na uzyskiwaniu dostępu do treści pornograficznych z udziałem małoletnich, powoduje, że ryzyko wejścia w konflikt z prawem karnym jest większe niż dotychczas. Sprzyja temu dostępność w internecie treści pornograficznych, w których granica pełnoletniości osób występujących w filmie lub na zdjęciu może być dla przeciętnego odbiorcy trudna do określenia i budzić jego wątpliwości.

Obrona przed zarzutami popełnienia przestępstw seksualnych, nie tylko tych dotyczących pornografii, niejednokrotnie wymaga podjęcia żmudnych i długotrwałych działań procesowych, wiążących się z koniecznością przeprowadzenia wielu dowodów, w tym opinii biegłych lub ekspertów różnych specjalności. Dodatkowo, przepisy postępowania karnego przewidują w przypadku niektórych przestępstw seksualnych pewne ograniczenia dowodowe, związane z przesłuchiwaniem pokrzywdzonych. Ograniczenia te mogą być niekorzystne dla prawidłowej realizacji prawa do obrony, dlatego rezygnacja z ich stosowania przez Sąd, wymaga odpowiedniego uzasadnienia przez oskarżonego lub jego obrońcę.

Czytaj więcej na temat:

adwokat Marek Dulniak

Warszawa, 26 lutego 2017 r.