Przestępstwo kradzieży z włamaniem – art. 279 k.k.

Kradzież z włamaniem – podstawowe zagadnienia i obrona

Kancelaria Adwokacka świadczy pomoc prawną osobom podejrzanym lub oskarżonym o popełnienie przestępstwa, o którym mowa w art. 279 k.k. (kradzież z włamaniem), a także innych przestępstw przeciwko mieniu. Pomoc prawna w tym zakresie polega na obronie klienta w toku śledztwa, dochodzenia oraz przed sądem. Możliwe jest także udzielenie jednorazowej porady prawnej. W zakres działania Kancelarii wchodzi również reprezentowanie przed sądami osób pokrzywdzonych przestępstwem. (Zob. poniżej – Korzystanie z pomocy prawnej)

Na temat przestępstwa kradzieży z włamaniem:

Art. 279. § 1. Kto kradnie z włamaniem, 
podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.

§ 2. Jeżeli kradzież z włamaniem popełniono na szkodę osoby najbliższej, 
ściganie następuje na wniosek pokrzywdzonego. 

Dobra prawne naruszane przestępstwem

Przestępstwo kradzieży z włamaniem (art. 279 k.k.) umiejscowione jest w Rozdziale XXXV Kodeksu karnego, który zawiera zbiór przepisów przewidujących odpowiedzialność karną za przestępstwa skierowane przeciwko ogólnemu dobru prawnemu, jakim jest własność i niektóre inne prawa przysługujące w stosunku do mienia. Pod ochroną art. 279 k.k. pozostaje cudza rzecz ruchoma. Przedmiot ochrony przestępstwa kradzieży z włamaniem jest zbliżony do przedmiotu ochrony przestępstwa kradzieży (art. 278 k.k.), jak też przestępstwa przywłaszczenia (art. 284 k.k.). 

Kradzież z włamaniem

Kradzież z włamaniem jest szczególnym sposobem dokonania przestępstwa kradzieży (zaboru mienia w celu przywłaszczenia), polegającym na przełamaniu (pokonaniu) zabezpieczenia chroniącego przed dostaniem się do zamkniętego miejsca (np. mieszkania, samochodu, kontenera, sejfu, bankomatu), w którym znajduje się przedmiot kradzieży (tj. rzeczy ruchome, w tym pieniądze).

W tradycyjnym ujęciu, włamanie polega na wdarciu się do pomieszczenia przez usunięcie przeszkody materialnej i przy użyciu siły fizycznej – w celu kradzieży (zob. wyrok z dn. 17.10.2017 r. SO w Warszawie, sygn. akt XVIII K 272/15, publ. int. Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych). W orzecznictwie przyjmuje się, że włamanie może również polegać na przełamaniu zabezpieczenia elektronicznego, np. przy transakcji zbliżeniowej z użyciem karty płatniczej czy podjęciu pieniędzy z bankomatu – „W ocenie Sądu Najwyższego kod PIN, choć stanowi istotne zabezpieczenie dostępu do środków zgromadzonych przez właściciela karty płatniczej, jest tylko zabezpieczeniem dodatkowym. Pierwotnym bowiem jest konstrukcja karty płatniczej, która zawiera mikroprocesor (w którym zapisany jest niepowtarzalny klucz bezpieczeństwa umożliwiający dostęp do konkretnego rachunku bankowego), umożliwiający dokonywanie wszelkich transakcji, w tym również zbliżeniowych, bez użycia kodu PIN. Przybliżenie karty płatniczej do terminalu skutkuje uzyskaniem dostępu do rachunku bankowego właściciela karty, dochodzi zatem do przełamania bariery elektronicznej w systemie bankowej płatności bezgotówkowej. (postanowienie SN z dn. 18 maja 2021 r., sygn. akt: III KK 102/21, publ. strona int. SN). Zgodnie z poglądem wyrażony w ww. postanowieniu – jeżeli takiej płatności dokona osoba nieuprawniona, która weszła w posiadanie karty wbrew woli jej posiadacza, w celu dokonania płatności za określony towar lub usługę, popełni przestępstwo kradzieży z włamaniem. 

W przypadku bezprawnie realizowanych transakcji kartowych, działanie sprawcy kradzieży z włamaniem może również wypełniać znamiona przestępstwa oszustwa informatycznego (komputerowego), o którym mowa w art. 287 k.k. W takich sytuacjach dochodzi do bezprawnego wpływania, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, na dane informatyczne zapisane na serwerach banku, np. saldo rachunku bankowego. Jeśli dochodzi również do kradzieży środków zgromadzonych na rachunku, uzasadnia to tezę o pozornym zbiegu przepisów art. 279 k.k. i 287 k.k., gdzie czyn z art. 287 k.k. zostaje pochłonięty przez czyn kradzieży z włamaniem. Zabezpieczenie elektroniczne nie chroni w takim wypadku danych informatycznych dot. mienia, lecz konkretną rzecz ruchomą, której kradzieży chce dokonać włamywacz. Zabezpieczenie takie pełni zatem rolę przeszkody zabezpieczającej mienie (środki pieniężne zgromadzone na rachunku bankowym) przed zaborem (zob. wyr. SO w Gliwicach z dn. 16.08.2017 r., sygn. akt VI Ka 952/17, pub. int. Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych). Jak wskazano w przywołanym wyroku, w orzecznictwie wypowiadany jest również pogląd, zgodnie z którym przepisy art. 297 k.k. i art. 287 k.k. mogą ze sobą pozostawać w zbiegu kumulatywnym. 

Podobna relacja następuje pomiędzy kradzieżą z włamaniem a przestępstwem zniszczenia mienia (art. 288 k.k.). Przy dokonywaniu włamania czyny te z reguły ze sobą współwystępują, gdy np. pokonanie zabezpieczenia wiąże się z jego zniszczeniem czy uszkodzeniem. Zachodzi wtedy tzw. pomijalny zbieg przepisów, gdzie art. 279 k.k. dotyczący kradzieży z włamaniem pochłania przepis art. 288 k.k. dotyczący przestępstwa zniszczenia mienia. Możliwe są jednak sytuacje, w których obydwa przepisy wystąpią w kwalifikacji prawnej czynu obok siebie – w ramach kumulatywnego zbiegu przepisów. Trafnie wskazuje się w orzecznictwie, że „(…) kumulatywny zbieg przepisów art. 279 § 1 kk i art. 288 § 1 kk uzasadniony jest wówczas, gdy dochodzi do zasadniczego odwrócenia dysproporcji dóbr chronionych przez te przepisy, a więc gdy szkoda wyrządzona włamaniem jest zdecydowania wyższa od szkody wyrządzonej kradzieżą.” (wyr. SO w Poznaniu z dn. 17.06.2021 r., sygn. akt IV Ka 518/21, publ. int. Portal Orzeczeń Sądów Powszechnych). 

Kradzież z włamaniem jest przestępstwem umyślnym, obejmującym wyłącznie bezpośredni zamiar działania sprawcy. Bezpośredni zamiar sprawcy dotyczy zarówno włamania jak i kradzieży oraz ma charakter kierunkowy – sprawca działa w celu przywłaszczenia rzeczy ruchomej tj. trwałego włączenia tej rzeczy do majątku swojego lub innej osoby. Jeśli włamaniu nie towarzyszy zamiar kradzieży, lecz np. zniszczenia rzeczy, czy uzyskania określonych danych znajdujących się w pomieszczeniu, albo zamiar dokonania innego przestępstwa, np. przeciwko życiu lub zdrowiu, zachowanie takie wypełni wówczas znamiona innych przestępstw. Przestępstwo kradzieży z włamaniem ma charakter materialny, skutkowy – do jego dokonania dochodzi nie z chwilą samego włamania, lecz w momencie zaboru mienia w celu przywłaszczenia. 

 

czynny żal - prawo skarbowe

Korzystanie z pomocy prawnej

Tak jak w przypadku spraw karnych dotyczących innych przestępstw, prowadzenie obrony przez adwokata polega na podejmowaniu działań procesowych zmierzających do weryfikacji i prawidłowej oceny twierdzeń stron oraz innych zebranych dowodów, podejmowaniu dodatkowej inicjatywy dowodowej, prezentowaniu przed organami procesowymi stanowiska w zakresie oceny prawnej i ustaleń faktycznych.

Zakres odpowiedzialności sprawcy uzależniony jest od prawidłowego ustalenia przebiegu zdarzenia, świadomości sprawcy, oraz innych przesłanek warunkujących przypisanie sprawstwa i winy. Powyższe okoliczności sprawiają, że skorzystanie z pomocy obrońcy już na etapie zatrzymania lub przedstawienia zarzutów może mieć istotne znaczenie dla prawidłowej realizacji prawa do obrony przez osobę podejrzaną lub oskarżoną o popełnienie przestępstwa.  

Dokładne i aktualne opisy znamion przywołanych wyżej przepisów oraz zagrożenia karami, zawarte są w wymienionych w tekście przepisach Kodeksu karnego.

adwokat Marek Dulniak

Warszawa, 22 grudnia 2022 r. 

Zobacz również: