Uprawnienia pokrzywdzonego

Osoba pokrzywdzona przestępstwem może w toku postępowania korzystać z pomocy adwokata działającego w charakterze pełnomocnika tej osoby. Pokrzywdzony może realizować swoje uprawnienia procesowe osobiście lub przez pełnomocnika już od chwili popełnienia przeciwko niemu przestępstwa, m.in. składając do organów ścigania zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa (w przypadku przestępstw ściganych na wniosek będzie to wniosek o ściganie, natomiast w przypadku tzw. przestępstw prywatnoskargowych – wniesienie do sądu prywatnego aktu oskarżenia).

Spośród wielu uprawnień pokrzywdzonego, które mogą być wykonywane przez działającego w jego imieniu adwokata wymienić należy m.in. udział w czynnościach procesowych, składanie wniosków dowodowych i wniosków o przeprowadzenie konkretnych czynności procesowych, środków odwoławczych, oświadczeń i wypowiadanie się w interesie pokrzywdzonego. Adwokat może być obecny już przy pierwszym przesłuchaniu pokrzywdzonego. Występując w charakterze pełnomocnika pokrzywdzonego adwokat może brać udział w przesłuchaniach podejrzanego, świadków, biegłych – z prawem zadawania pytań tym osobom.

Ważnym prawem pokrzywdzonego jest złożenie w toku sprawy karnej wniosku o naprawienie szkody wyrządzonej przestępstwem albo zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Uprawnienie to ma dla pokrzywdzonego doniosłe znaczenie w przypadku przestępstw, których następstwem jest powstanie konkretnej szkody materialnej, jak np. przestępstw przeciwko mieniu (np. kradzież, rozbój, oszustwo) czy obrotowi gospodarczemu oraz przestępstw, które dodatkowo wywołują ujemne następstwa o charakterze niematerialnym, jak np. przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu (np. pobicie, uszkodzenie ciała), przeciwko wolności seksualnej czy bezpieczeństwu w komunikacji. Innym sposobem dochodzenia roszczeń pokrzywdzonego wynikających z popełnionego na jego szkodę przestępstw jest wniesienie w postępowaniu karnym powództwa cywilnego.

Opisane wyżej przykładowo uprawnienia pokrzywdzonego mogą być wykonywane przez niego osobiście lub przez jego pełnomocnika procesowego. W toku postępowania sądowego pokrzywdzony ma prawo, po złożeniu odpowiedniego wniosku, działać jako strona tego postępowania w charakterze oskarżyciela posiłkowego. Może wówczas brać udział w rozprawie, zadawać pytania osobom przesłuchiwanym, składać wnioski dowodowe i wnosić środki odwoławcze. Realizując wszystkie te uprawnienia pokrzywdzony może korzystać także z pomocy adwokata, który występuje wówczas w jego imieniu jako pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego. Adwokat Marek Dulniak posiada wieloletnie doświadczenie zawodowe w reprezentowaniu w procesach karnych osób pokrzywdzonych przestępstwem.